Lubycza Królewska i okolice

Początek naszej wycieczki na wschodnie kresy Polski, opisany w poprzedniej notce, rozbudził naszą ciekawość i rządzę poznawania. Z sennej wioski wjeżdżamy na ruchliwą drogę prowadzącą do przejścia granicznego w Hrebennem. Lata temu przemierzali tędy podróżnicy ze Lwowa do Warszawy, zatrzymując się w którymś z licznych zajazdów w Lubyczy Królewskiej, przy okazji być może handlując z Żydami, którzy stanowili ponad 90% mieszkańców miasteczka.

Dzwonnica w Lubyczy Królewskiej przeniesiona z Teniatysk

Legenda mówi, że księciu Siemowitowi podobała się córka miejscowego kniazia o imieniu Luba, więc na jej cześć nadał osadzie nazwę Lubica (Lubicz).Potem dodano ukraińsko brzmiącą koncówkę i tak powstała nazwa Lubycza.

Cmentarz w Lubyczy Królewskiej

Kolejna legenda związana z miejscowością mówi, że w okoliczne lasy przyjechał na polowanie król Władysław Jagiełło, ale pobłądził i zachorował. Odnaleźli go pasterze i wykurowali, a król w długu wdzięczności nadał im różne przywileje i zezwolił na poszerzenie wsi na terenach królewskich - stąd drugi człon nazwy brzmi: Królewska.

Cmentarz w Lubyczy Królewskiej

Lubycza Królewska rowijała się bardzo szybko nie tylko dzięki korzystnemu położeniu, ale też poprzez liczne fabryki w niej funkcjonujące. Choć samo miasteczko było niewielkie, to jednak tworzyło swoistą całość z przylegajacymi do niego dużymi wsiami. Kres powodzeniu przyniosła II wojna światowa. Żydzi zostali zgładzeni w obozach koncentracyjnych, a ludność wyznania greckokatolickiego stanowiąca znakomitą wiekszość w przylegajacych wsiach, padła ofiarą przesiedleń. Lubycza tracąc swych mieszkańców, utraciła też prawa miejskie, które odzyska dopiero w 2016 roku.

Cmentarz w Lubyczy Królewskiej

W Lubyczy Królewskiej warto odwiedzić stary cmentarz z kilkoma nagrobkami przykuwającymi uwagę i drewnianą dzwonnicą przeniesioną z sąsiednich Teniatysk.

Kościół w Lubyczy Królewskiej

Tuż za Lubyczą znowu przenosimy się do niewielkiej wioski - Rudy Żurawieckiej.

Ruda Żurawiecka

Dom stopniowo zakrywa sie bluszczem, jakby chciał sie zasłonić ze wstydu, że pozostał drewniany w sąsiedztwie murowanych. Tylko nie wie jeszcze, że właśnie w tym tkwi jego urok, swoją słabośc zamieni na atut.

W Rudzie Żurawieckiej funkcjonowały kiedyś trzy młyny wodne na Sołokiji. Do czasów dzisiejszych pozostał jeden duży, murowany obecnie nieczynny. Czyż nie idealne miejsce na otwarcie pensjonatu?

Młyn wodny w Rudzie Żurawieckiej

W Żurawcach zza zakrętu wyłania się pokaźna cerkiew wzniesiona w 1912 roku w otoczeniu starego cmentarza.

Żurawce

Ciekawostką było finansowanie budowy wielu okazałych cerkwi w miejscowościach położonych w pobliżu kordonu granicznego na początku XX wieku. Miało to znaczenie  strategiczne, gdyż spod kopuł można było zaobserwować tereny przygraniczne.

Żurawce

Żurawce

Nie mamy zbyt dokładnej mapy tego regionu, więc pytamy mieszkańca o najbliższe cerkwie. Pokierował nas do Teniatysk, gdzie kiedyś widział mocno już zniszczoną ruinę w lesie. Próbujemy trafić tam na skróty i oczywiście się gubimy.

Ale w takich miejscach naprawdę warto zabłądzić, bo można trafić np. na las opanowany przez pnącza chmielu. Wygląda jak taka europejska dżungla.

Po drugiej stronie ścieżki równie egzotyczny widok z mrocznymi mokradłami.

Postanawiamy wjechać na wzniesienie wśród pól, żeby złapać jakiś punkt orientacyjny. Błotnista droga ciągnie się wśród wielkich areałów. Auto nie jest terenowe, ale ma napęd na cztery koła, więc daje radę też w trudniejszych warunkach. 

Dojeżdżamy do jakiejś osady, gdzie pytamy o drogę. Zdziwieni mieszkańcy kierują nas na okrężną drogą przez Lubyczę, a gdy mówimy, że przyjechaliśmy z tych pól, patrzą dłuższą chwilę na nas jakby nie bardzo rozumiejąc. Ogarnęli wzrokiem obłocone auto i tym razem przybierając lekki szacunek w głosie, wytłumaczyli nam, że w takim razie musimy sie wrócić na te pola, a przy okazji możemy zahaczyć o bunkier z Lini Mołotowa.

O bunkrach przy wschodniej granicy pisałam już przy okazji wizyty na Roztoczu.

Bunkier w okolicy Teniatysk

W środku schronu panuje wilgotny chłód, a ciszę przeszywają równomiernie spadające krople wody. Nagle przestrasza nas szelest w najciemniejszym pomieszczeniu. Czyżby nietoperz? Nie, to zwykły motyl nie mógł znaleźć wyjścia, a może to zbłąkana duszyczka.

Wnętrze bunkru

Oknem na swiat żołnierzy mających tu schron, była taka szparka. Co za czasy ... a dziś mamy okno szeroko otwarte, niemal bez granic. Jedziemy więc dalej, coraz bardziej otwierając nasze okno.

Widok z bunkra