tło

wtorek, 16 lutego 2016

Prusie i Siedliska - cerkwie i skamieniałe drzewa

Dojrzewające zboża przepełniają zapachem upalne powietrze Wschodnich Kresów Polski. Jest cicho, mieszkańcy skryli się przed mocnym słońcem w cieniu starych grusz i jabłoni, które zapewne pamiętają czasy, kiedy współistniało tu kilka kultur. Zbieramy kilka owoców spod drzewa próbując odczuć smak międzywojnia.
 
Prusie
Cerkiew w Prusiu została wybudowana w 1887 roku, a obecnie wykorzystywana jest jako kościół rzymskokatolicki. Zachodzimy ją od bocznej strony, żeby ukryć nieładne betonowe ogrodzenie za kłosami zbóż.


Kierujemy się dalej na północ mając po swojej prawej stronie Ukrainę. Widzę sentymanetalny wzrok Andrzeja, co chwila zerkającego na dawne ziemie polskie, pełne ruin kościołów katolickich.

Dzwonnica w Prusiu

Przekraczamy niewidoczną granicę pomiędzy województwem podkarpackim a lubelskim.

Cerkiew św. Mikołaja w Siedliskach



Cerkiew greckokatolicka w Siedliskach ufundowana przez samego księcia Pawła Sapiehę na początku XX wieku jest obecnie nieczynna i trwają w niej prace konserwatorskie.


Cerkiew powstała z  kamieni pozyskanych z rozbioru dworu, w którym podobno straszyło, bo użyto do jego budowy piasek z mogiły wojennej.
 

Dzwonnica z około 1830 roku
W podmurówce dzwonnicy odnajdziemy dwa skamieniałe pnie drzew.

Figura św. Mikołaja

Skamieniałe pnie drzew powstały 13-14 mln lat temu na dnie morza. Jest to największe skupisko tego rodzaju w Polsce, a jedno z większych w Europie. Proces ich tworzenia jest dosyć skomplikowany, dlatego nie będę go tu opisywać. Wspomnę tylko, że potrzebne są do tego ściśle określone warunki, więc jest to unikatowe zjawisko i tym bardziej ciekawe.

Fragment skamieniałego drzewa
Ciekawym projektem jest Geopark "Kamienny Las na Roztoczu", który ma połączyć szlakiem najciekawsze formy geologiczne tego obszaru. A jest  ich cała rozmaitość: wąwozy lessowe, kamieniołomy, skałki ostańcowe, wydmy śródlądowe, progi skalne zwane szumami i wiele innych. Naprawdę jeśli wziąć pod uwagę niewielki teren jaki obejmuje Roztocze, to jest tu bardzo różnorodnie, może dlatego lubię tu wracać i nigdy mi się nie nudzi.


Ołtarz wyłożony skamieniałymi fragmentami drzew

W Siedliskach znajduje się muzeum z kolekcją małych kawałków, aż po odłamy ważące pół tony. Najstarsze skamieniałe fragmenty sekwoi liczą sobie bagatela 18 mln lat.  Widziałam już pojedyncze eksponaty w zagrodzie Guciów koło Zwierzyńca, ale wtedy akurat bardziej zaintrygował mnie odcisk dinozaura... O tym może napiszę kiedy indziej, bo Roztocze jest tak ciekawe, że należałby mu się osobny cykl notek, a i kolekcję zdjęć i wspomnień mam sporą.



Kościół w Siedliskach

Wewnątrz kościoła stoi późnobarokowa figura Jezusa Chrystusa przywieziona z kościoła w Rawie Ruskiej na Ukrainie.


W pobliżu kościoła nad źródełkiem zasilającym strumień Prutnika znajduje się kapliczka z rzeźbą św. Floriana, a obok żuraw wodny. Byliśmy spragnieni orzeźwiająco lodowatej wody w ten upalny dzień.

Żródełko z kapliczką i żurawiem

Leśna ścieżka doprowadza nas do krzyża upamiętniającego poległych w bitwie z Tatarami, w której dowodził hetman Jan III Sobieski. Do dziś rosną dęby, pod którymi jeszcze wtedy nie król miał odpoczywać.

Krzyż upamiętniający bitwę z Tatarami

Kto ma szczęście może znaleźć skamieniałe fragmenty drzew w rezerwacie przyrody Jalinka, ale absolutnie nie można ich zbierać, bo są objętę ochroną! Pomyślćie, jakby tak każdy sobie wziął kawałek to niedługo nic by tam nie zostało, a jest to element charakterystyczny dla tego regionu, więc niech sobie tam leży i będzie podziwiany przez turystów.

10 komentarzy:

  1. "Dojrzewające zboża przepełniają zapachem upalne powietrze Wschodnich Kresów Polski. Jest cicho, mieszkańcy skryli się przed mocnym słońcem w cieniu starych grusz i jabłoni..." Ty to robisz specjalnie, torturujesz mą biedną duszę tak bardzo tęskniącą za ciepłem, zielenią... nieładnie :( Jak zwykle piękny opis terenów, których nigdy nie odwiedziłem za to z każdym Twym wpisem bardziej chcę je poznać :) Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Krys Tek myślałam, że wręcz przeciwnie - dzięki opisowi przeniesiesz się na chwilę do lata I zapomnisz o obecnym widoku za oknem :) Dziekuję za miłe słowa!

      Usuń
    2. Ależ każdy Twój wpis pozwala mi się rozmarzyć i myślami powędrować w te piękne rejony... lecz ekran komputera jednak wielokrotnie mniejszy jest niż okno przez które mimowolnie zerkam i widzę tę bliżej nieokreśloną porę roku charakteryzującą się szarością, bylejakością i paskudztwem totalnym ;)

      Usuń
  2. Aż się czuje ten spokój, który zawisł w powietrzu tamtego letniego dnia...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Pewnie dobrze znasz ten spokój wschodnich kresów :)

      Usuń
  3. Opodal Tarnowa na Wale były takie dwa olbrzymie skamieniałe dęby, były przez dziesięciolecia w starym kamieniołomie łupków - ale jakiś nowobogacki burak je ukradł! Znam miejsce gdzie leżą jeszcze ułomki skamieniałych drzew, ale nie zdradzam na necie, żeby się kolejny nie dowiedział.

    Proces powstawania jest mi znany, ale możesz przy okazji przybliżyć go innym, bo to nie jest typowe kamienienie poprzez zastępowanie struktur węglowych krzemionką.

    Miejsca cudowne, aż nogi rwą bo marszu.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. No właśnie słyszałam, że takie kradzieże są nagminne, ale jak ktoś dał radę niepostrzeżenie wywieżć dwa ogromne dęby?

      W takim razie jak kiedys wybiorę się do tego museum w Siedliskach to opiszę ten process.

      Dziękuję za odwiedziny I pozdrawiam.

      Usuń
  4. Faktycznie ten błękit nieba i ciepło bijące ze zdjęć i opisów poprawiło mi bardzo nastrój... Aż chciałoby się wskoczyć na chwilkę do tych pięknych terenów. Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  5. Skamieniałe fragmenty drzew są bardzo przepełnione własnym życiem i magią. Twoje podróże są pełne perełek wartych odnalezienia i zapamiętania. Dzięki Tobie czuję się jak mały odkrywca :) Pozdrawiam ciepło!

    OdpowiedzUsuń
  6. Piękne obrazy! Może zechciałaby Pani pomóc nam w projekcie promocji Polski Wschodniej? Szczegóły są tu: http://eastern-poland.eu/

    OdpowiedzUsuń

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...