Zosin - wschodni kres Polski i Strzyżów

Grupa starych drzew zwiastuje, że coś ciekawego może się kryć pomiędzy nimi. I faktycznie, tablica informuje nas o ruinach dworu w Wieniawkach, części wsi Janki.

Ruiny dworu w Wieniawkach

Ruiny już w żaden sposób nie przypominają dworu. Jest coś dziwnego w tym miejscu, tzn. opuszczone domy zawsze mają specyficzny klimat, ale tu jest wyjątkowo nieprzyjaźnie i smutno. Rozłożyste korony ponad trzystuletnich drzew tworzą półmrok nawet w dzień. Nieprawdopodobnie powyginane konary ustawiły się tak, jakby chciały powiedzieć "Idźcie stąd, nie patrzcie na nasze przemijanie".

Park przy dworze w Wieniawkach

Lato już traci powoli soczyste barwy, zamieniając je na wyblakłe tonacje. Również i nasze zwiedzanie wschodnich kresów Polski powoli dobiega końca.

Finalnym punktem naszych kresowych wypraw, jest punkt najdalej wysunięty na wschód Polski. Znajduje się on we wsi Zosin, niedaleko przejścia granicznego.

Droga na wschodni kraniuszek Polski

Zostawiamy samochód na poboczu i spacerkiem idziemy w stronę Bugu. Na polnej drodze unosi się za nami pył, przypominający o nadal ciągnącej się suszy. Niebo spowiło się cienką warstwą chmur, które sprawiają, że powietrze jest nieznośnie parne, ale bez nadziei na deszcz.

Słupki graniczne nad Bugiem

Stajemy na dzikim brzegu Bugu przy słupku granicznym, widząc po przeciwnej stronie niebiesko-żółty. A więc to tu, kres, koniec - bardziej na wschód już się nie da bez paszportu.

Wracając już do domu, trafia nam się dodatkowy przystanek we wsi Strzyżów, bo wypatrzyliśmy tu drewnianą cerkiew. Została ona w 1947 roku przebudowana i od tego czasu funkcjonuje jako kościół rzymskokatolicki.

Dawna cerkiew w Strzyżowie p.w. Narodzenia NMP z 1817 roku

Zaglądając na przepływający tu Bug i zaciekawiła nas kopuła odbijająca się w wodzie. Idziemy w jej stronę pomiędzy domami. W niedzielne popołudnie, mieszkańcy odpoczywają w ogródkach, wydaje się tu tak spokojnie Może to przez ten staw w samym centrum miejscowości, z płaczącymi wierzbami u podnóża. W tle nie pasują tu niskie, bloki bez wyrazu. 

Kaplica odbijająca się w Bugu

Doszliśmy do odnowionego pałacu z XVIII wieku, który obecnie jest użytkowany przez tutejszą cukrownię. Cukrownię, którą założył Edward Chrzanowski z Moroczyna (wioski z ruinami dworu, o których pisałam).

Pałac w Strzyżowie

Pytamy mieszkańców, czy możemy wejść na teren pałacu, żeby sfotografować kaplicę, na której remont najwidoczniej zabrakło funduszy, a może chęci.

Mijamy kulisty gazon i rozległy dziedziniec by dojść do kaplicy o ciekawym, ośmiobocznym kształcie. Z przeciwległej strony stoi bliźniacza budowla, która służyła jako lamus. Wyczytałam, że po remoncie pałacu zachowały się niektóre unikatowe elementy we wnętrzach

Kaplica przypałacowa

Jako ciekawostkę na stronie Strzyżowa podaje się, że urodził się tu Mieczysław Beeker, twórca pojazdu księżycowego używanego trzykrotnie w misjach Apollo. Jednak gdy miał trzy latka, jego rodzina wyprowadziła się w okolice Konina.

Strzyżów

W roku 2015 to była nasza ostatnia wycieczka nad wschodnią granicę. Nie spodziewaliśmy się, że znajdziemy tu tyle malowniczych pejzaży, uroczych miejscowości i zabytków architektury. Kresy czekają na turystyczne odkrycie, są definitywnie tego warte.